Eo13, 3-a Leciono
Transcripción
Eo13, 3-a Leciono
JORGE HESS ¿SABE USTED ESPERANTO? CURSO PRÁCTICO DE LA LENGUA INTERNACIONAL • Ilustraciones de Carlos Wappers Buenos Aires, 2008 LIGA ARGENTINA DE ESPERANTO C. CORREO 17 - Suc. 53 3-a Leciono La fontoplumo estas mia. Mia fontoplumo estas en mia poŝo. Ĉu mia fontoplumo estas en via poŝo? La ĉapelo de Maria estas eleganta. Ŝia ĉapelo estas eleganta. La pantalono de Karlo estas granda. Lia pantalono estas granda. Kia estas la pantalono de Karlo? Kia estas la ĉapelo de Maria? Ĉu via ĉapelo estas ruĝa? Mia amiko Petro estas en lia ĉambro. Karlo estas amiko de Petro kaj Maria. Li estas ilia amiko. Ĉu via amiko estas bona lernanto? Ĉu via patro estas juna? La viro kuras antaŭ la hundo. La hundo kuras post la viro. Ili kuras. Ĉu la sinjoro staras? Kiu kuras post li? La ĉapelo flugas. Kiu kuras antaŭ la hundo? Kio flugas? Ĉu la birdoj flugas? Ĉu la sinjoro estas feliĉa? Kiu staras antaŭ la lernantoj? 1 LA DOMO En la domo estas unu larĝa fenestro kaj unu mallarĝa pordo. Apud la domo alta verda arbo staras. Antaŭ domo pendas lampo. Sub la lampo viro sidas kaj skribas. Sur la blua ĉielo tri birdoj flugas. Antaŭ la domo estas vojo. La vojo estas longa. Sur la vojo iras aŭtomobilo. Inter la domo kaj vojo estas ĝardeno. La suno brilas, la ĉielo estas blua. Homoj kaj bestoj estas feliĉaj. Kia estas la fenestro, la arbo, la pordo, la ĉielo, la vojo? Kio pendas? Ĉu la viro iras? Sub kio li sidas? Apud kiu vi sidas? Viroj estas fortaj kaj malbelaj. Virinoj estas belaj kaj delikataj. Viroj kaj virinoj estas homoj. Infanoj kaj infaninoj estas malgrandaj homoj. ⌠ Infano Viro HOMO= Infanino Virino En la domo estas ĉambroj, en la ĉambroj estas muroj, sur la muroj pendas bildoj. Ĉu estas bildoj en la libro? Ĉu vi estas viro? Ĉu vi estas forta kaj malbela? Kiaj estas la viroj? Ĉu estas ĝardeno antaŭ via domo? Ĉu la homoj laboras? Ĉu la bestoj laboras? Ĉu la homoj estas inteligentaj? Ĝis revido 2 VOCABULARIO ĈAPELO ĈIELO AUTOMÓVIL FIGURA, IMAGEN SOMBRERO CIELO DOMO FONTOPLUMO CASA PLUMA FUENTE FENESTRO HOMO VENTANA HOMBRE (ser humano) AŬTOMOBILO BILDO HUNDO LAMPO MURO PANTALONO ALTA BLUA DELIKATA FELIĈA GRANDA LARĜA LONGA ALTO AZUL DELICADO FELIZ GRANDE ANCHO LARGO BRILI FLUGI KURI SKRIBI PENDI SUB BRILLAR VOLAR CORRER ESCRIBIR PENDER, ESTAR COLGADO TRES DESPUÉS DE, DETRÁS DE ANTE, DELANTE DE JUNTO A, AL LADO DE BAJO, DEBAJO INTER DE ĜIS REVIDO ENTRE DE HASTA LA VISTA TRI POST PERRO LÁMPARA MURO PANTALÓN ANTAŬ APUD PORDO POŜO VIRO VOJO PUERTA BOLSILLO HOMBRE (varón) CAMINO, VÍA 3 LA INSTRUISTO PAROLAS MIA. Los adjetivos posesivos se forman añadiendo la terminación a a los pronombres personales: mia - mi, mio, mia; via - tu, su (de usted), vuestro, vuestra; lia - su (de él); ŝia - su (de ella); ĝia - su (posesor neutro): nia nuestro, nuestra; ilia - su (de ellos, de ellas). Como se ve, los posesivos en Esperanto son mucho más precisos que en castellano. Su libro puede significar: el libro de usted, de él, de ella... El adjetivo posesivo se comporta como cualquier adjetivo, mia libro, miaj libroj. ĈIELO no debe acentuarse como "cielo". Observe que ĉielo tiene tres vocales, esto es, tres sílabas (ĉi-e-lo) y por lo tanto debe acentuarse sobre la e. Lo mismo ocurre con mielo -miel, y otras. AŬTOMOBILO va con b labial porque esta palabra internacional ha sido sacada del francés y no del castellano. PANTALONO va en singular. No tiene sentido poner el nombre de esta prenda en plural por el hecho de tener dos piernas, pues del mismo modo debiéramos decir "camisas", etc. por tener dos mangas. HOMO es el ser humano, el hombre. Por lo tanto este nombre carece de femenino. Homa laboro - trabajo humano. Vira laboro - trabajo de hombre, de varón. Virina laboro - trabajo femenino. 4